Brede welvaart

Brede welvaart

De Duurzame Ontwikkelingsdoelen zijn wereldwijd bekend als de Sustainable Development Goals (SDG’s). Brede Welvaart is de Nederlandse invulling van deze afspraken. Brede welvaart betreft de kwaliteit van leven hier en nu en de mate waarin deze ten koste gaat van de brede welvaart van latere generaties of van die van mensen elders in de wereld. Kwaliteit van leven heeft veel dimensies. Bijstelling beschouwt Brede Welvaart vanuit de beleidscyclus van mobiliteitsbeleid.

Theorie

Concrete ambities en doelen zijn voor ons randvoorwaardelijk voor de implementatie van Brede Welvaart in mobiliteitsbeleid. De ambitie mag utopisch zijn, maar voor beter beleid zijn concrete, meetbare en haalbare doelen nodig voor een specifieke uitvoeringsperiode. Voor mobiliteitsbeleid gaat het om Bereikbaarheid, Veiligheid, Gezondheid, en Leefomgeving. Bij de programmering van korte- en lange termijn beleid maken wij integrale afwegingen. Ingewikkeld is dat het huidige instrumentarium in de mobiliteit nog moeite heeft met het operationaliseren van bredere ambities en doelen. Hier ligt een grote opgave.

Bij de uitvoering van beleid vinden wij het belangrijk om te monitoren en bij te sturen. Vanwege (geo)politieke, maatschappelijke en technologische ontwikkelingen verandert de wereld snel. Adaptief beleid is nodig. Beleid gericht op Brede Welvaart heeft een goede trendmonitor (CBS) maar ook een goede monitor van de uitvoering en impact van de beleidsinspanningen. Alleen dan kan adaptief gestuurd worden. Bij evaluaties bepalen wij de impact van de uitgevoerde maatregelen op bredere welvaartsdoelen. Deze inzichten zijn nodig voor de verantwoording van de besteding van publieke middelen en voor het verbeteren van de volgende beleidscyclus.

Praktijk

De planbureaus werken op landelijk niveau aan het uitdenken en uitwerken van brede welvaart in het kader van het Rijksbeleid en -begroting. Op decentraal niveau neemt de aandacht voor brede welvaart ook verder toe. Bijstelling en haar partners hebben veel ervaring op het vlak van het integreren van brede welvaart in de beleidscyclus:

  1. ontwikkelen van brede indicatoren: wij werken aan het vergroten van de impact van beleid op brede welvaartsdoelen door deze concreet en meetbaar te maken, bijvoorbeeld via:
    1. een bredere invulling van bereikbaarheid;
    2. stikstofdepositie voor natuurbehoud;
    3. luchtkwaliteit voor leefbaarheid;
    4. ruimteclaim voor klimaatadaptatie;
    5. risicoprofielen voor veiligheid;
    6. basismobiliteit voor participatie;
    7. productie, gebruik en einde levensfase voor circulariteit.
  2. bijdragen aan integrale gebiedsontwikkeling: wij beïnvloeden gebiedsontwikkeling via mobiliteitsprogramma’s van eisen waarin het STOMP principe wordt toegepast, waardoor de toekomstige leefomgeving gezond, veilig en duurzaam wordt;
  3. bijdragen aan het evalueren van beleid in het kader van het klimaatakkoord om de impact en doelmatigheid hiervan op de ambities en doelen hier en nu maar ook elders en later te bepalen.

Referentieproject

Bijstelling heeft referentieprojecten op alle bovengenoemde thema’s van Brede Welvaart. Wij hebben geleerd dat verbreding van kennis en expertise hierbij nodig is en dat we daar vaak andere partners voor nodig hebben. In dit voorbeeld werkten we samen met Move Mobility, MuConsult en Panteia. Een goed voorbeeld hiervan is het versterken van natuurbehoud. Vanuit de sector bepalen wij meestal emissiereductie. Voor effectief natuurbehoud is depositiereductie een indicator die beter aansluit op het doel. In opdracht van drie provincies berekenden wij met onze partners de relatie tussen de uitstoot van stikstof op het wegennet en de depositie van die stikstof in Natura2000 gebieden. Ook bepaalden wij de impact van het huidige mobiliteitsbeleid en van de beleidsvoornemens van de provincies.

Nieuws

Een half jaar Bijstelling

Meerjarige afspraken slim en schoon

Ruimte voor Brede Welvaart