Innovatie is een drijvende kracht voor een veelbelovende toekomst, waarin technologie en duurzaamheid hand in hand gaan. Problemen van vandaag kunnen niet worden opgelost zonder technologische vooruitgang. Tegelijkertijd vormen technologische ontwikkelingen ook een bedreiging voor de huidige praktijk. Bijstelling begeleidt innovaties in mobiliteitsbeleid zodat de kansen benut en de bedreigingen beheerst worden.
De taak van de overheid is om innovatie – voor zo ver mogelijk – te voorspellen en op basis van een goed doordracht transitiemodel te beoordelen hoe zij het maatschappelijke belang kan bedienen. Dit kan zijn stimuleren, reguleren of zelfs afremmen. De kernvraag hierbij is wat de korte- en lange termijn impact is van de innovatie op de samenleving. Vanuit brede welvaartsafwegingen moet de overheid de balans bewaken tussen impact van innovatie nu en later, en tussen hier en elders.
Innovatie kan disruptief zijn of juist structuurversterkend. Bijstelling onderscheidt vier typen innovatie. Deze hangen samen. Wanneer een innovatie doorbreekt leidt dat tot innovatie in de andere typen:
In de mobiliteitssector onderscheidt Bijstelling vier transities die de komende decennia veel invloed zullen hebben op de sector en de burger. Deze innovaties leiden tot een andere rol- en taakverdeling tussen markt en overheid en een andere verdeling van de kosten en baten:
Bijstelling heeft referentieprojecten op alle lopende innovaties in de mobiliteitssector. Wij hebben geleerd dat het stimuleren, reguleren of afremmen van een innovatie geen gemakkelijke opgave is voor een overheid met beperkte invloed op landelijke en internationale ontwikkelingen. Een project waarin we dat geleerd hebben is de MaaS pilot Leidsche Rijn. Het doel van deze pilot was om inwoners van het Utrechtse stadsdeel minder afhankelijk te maken van de auto door het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken en extra deelmobiliteit te stimuleren. Tijdens de opzet, aanbesteding en uitvoering van deze pilot liepen we tegen veel grenzen aan. Vijf jaar na de lancering van de pilot is uit een onafhankelijke evaluatie van Rebel Group gebleken dat de doelen bereikt worden: inwoners van de wijk gebruiken meer OV en deelmobiliteit en stoten minder CO2 uit. De dienstverlener heeft de dienst opgeschaald naar heel Nederland en is momenteel één van de marktleiders in het MaaS speelveld.
